De winkelstrip Kostverloren
Het winkelcentrum maakt deel uit van een groter bouwplan dat 158 woningen van drie verschillende typen omvatte. In 1959 vestigde supermarkt COOP zich in het midden van één van de blokken waarbij twee winkels werden samengevoegd door het wegbreken van de scheidingsmuren. In 1986 werden drie winkeleenheden verbouwd voor supermarkt Edah. Inmiddels heeft de Spar zijn intrek genomen sinds oktober 2016.
Het winkelcentrum bestaat uit een aaneenschakeling van gesloten bouwblokken en is gesitueerd aan de centrale ruimte bij de kruising van de Jacob van Ruysdaelstraat/Jan Steenstraat en de Rembrand van Rijnstraat. Het complex bestaat uit twee identieke bouwvolumes van 40 m. lang x 20 m.breed, die van elkaar worden gescheiden door de Johannes Vermeerstraat.
De rechthoekige blokken tellen twee bouwlagen onder platte en flauw hellende platte daken. Elk blok bevat aan de zijgevels aansluitende autoboxen en aan de achterzijde eenlaags uitgebouwde magazijnen en bergingen. Elk blok bevatte oorspronkelijk vier winkels met bovenwoningen.
De winkels zijn onder een uniforme, doorlopende betonnen luifel geplaatst en bevatten brede houten etalagekozijnen die op een natuurstenen borstwering zijn geplaatst en een strook liggende bovenlichten boven de luifel. De toegangen van de winkels worden geaccentueerd door forse, (taps) schuin naar voren oplopende lichte natuurstenen penanten, die de luifel dragen en de betonvloer van de bovenliggende woonlaag.
De zijgevels van de blokken zijn opgemetseld van rode baksteen waartegen aan de voorkant een trapeziumvormige betonnen plaat is geplaatst, evenwijdig aan de schuin oplopende dakplaat. De bijzondere, vlakke betonsculpturen, bevatten geabstraheerde voorstellingen van de kunstenaar Klaas van Dijk. Te zien zijn een moeder met kind en hond, man met schop en spelende kinderen.
Kunst, Arbeid, Het gezin, De dans
Het winkelcentrum aan de Jacob van Ruysdaelstraat in de wijk Kostverloren is een fraai voorbeeld van de zogenoemde wederopbouwarchitectuur uit de jaren vijftig van de twintigste eeuw. De winkels zijn in opdracht van woningbouwvereniging Gruno gerealiseerd naar een ontwerp van de Groninger architect K.G. Olsmeyer. De zijgevels van de blokken zijn opgemetseld van rode baksteen en bevatten muurschilderingen met gestileerde voorstellingen van een vader en moeder met kind en hond, twee mannen met schop, twee dansende vrouwen en vliegende vogels. Ze symboliseren respectievelijk het gezin, de arbeid, de dans en de kunst.
De maker van het kunstwerk, Klaas van Dijk, kreeg zijn opleiding van de bekende Groningse beeldhouwer Willem Valk. In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw was hij lid van de Groninger kunstenaarsvereniging De Ploeg. Hoewel Nederland zijn thuisbasis was, werkte hij ook in Frankrijk en de Verenigde Staten. In 1977 ontving hij in Groningen de culturele Egbertsprijs, onder meer voor zijn verdiensten voor De Ploeg. Van Dijk zette zich namelijk onvermoeibaar in om ervoor te zorgen dat jonge kunstenaars zich gingen aansluiten bij deze vereniging.
Het kunstwerk werd in 1957 vervaardigd in opdracht van woningbouwvereniging Gruno. Op initiatief van enkele buurtbewoners en met financiële steun van onder meer de gemeente Groningen en woningcorporatie Nijestee, kregen de monumentale muurschilderingen in 2008 een avondverlichting.
Bron: Staat in Groningen